1. ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟା Z ଏକର ମୋଟ ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟାଗିଅର୍।
2, ମଡ୍ୟୁଲସ୍ m ଦାନ୍ତ ଦୂରତା ଏବଂ ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟାର ଗୁଣନ ବିଭାଜକ ବୃତ୍ତର ପରିଧି ସହିତ ସମାନ, ଅର୍ଥାତ୍, pz= πd,
ଯେଉଁଠାରେ z ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ π ଏକ ଅପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା। d ପରିମେୟ ହେବା ପାଇଁ, p/π ପରିମେୟ ହେବା ସର୍ତ୍ତକୁ ମଡ୍ୟୁଲସ୍ କୁହାଯାଏ। ଅର୍ଥାତ୍: m=p/π
3, ଇଣ୍ଡେକ୍ସିଂ ସର୍କଲର ବ୍ୟାସ d ଗିୟରର ଦାନ୍ତ ଆକାର ଏହି ସର୍କଲର ଆଧାରରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ d=mz ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପାଠ୍ୟ 24, ଉପର ସର୍କଲର ବ୍ୟାସ d. ଏବଂ ମୂଳ ସର୍କଲର ବ୍ୟାସ de ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍କ୍ରିନ୍ ରିଡିଂ କ୍ରେଷ୍ଟ ଉଚ୍ଚତା ଏବଂ ମୂଳ ଉଚ୍ଚତାର ଗଣନା ସୂତ୍ରରୁ, କ୍ରେଷ୍ଟ ସର୍କଲର ବ୍ୟାସ ଏବଂ ମୂଳ ସର୍କଲର ବ୍ୟାସର ଗଣନା ସୂତ୍ର ବାହାର କରାଯାଇପାରିବ:
ଘ.=ଘ+୨ଘ.=ମିଜ+୨ମି=ମି(ଜ+୨)
ଚକର ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟା ଯଦି ଅଧିକ ହୁଏ, ତେବେ ଚକର ମଡ୍ୟୁଲସ୍ ଯେତେ ଅଧିକ ହେବ, ଦାନ୍ତ ସେତେ ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ଘନ ହେବ
ସାମଗ୍ରୀନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ, ଚକର ରେଡିଆଲ୍ ଆକାର ଯେତେ ବଡ଼ ହେବ। ଡିଜାଇନ୍, ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଯାଞ୍ଚର ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁସାରେ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ସିରିଜ୍ ମାନକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ସିଧା ନ ଥିବା ଦାନ୍ତ ସହିତ ଗିଅର୍ ପାଇଁ, ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ସାଧାରଣ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ mn, ଶେଷ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ms ଏବଂ ଅକ୍ଷୀୟ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ mx ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଥାଏ, ଯାହା ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପୃକ୍ତ ପିଚ୍ (ସାଧାରଣ ପିଚ୍, ଶେଷ ପିଚ୍ ଏବଂ ଅକ୍ଷୀୟ ପିଚ୍) ଏବଂ PI ର ଅନୁପାତ ଉପରେ ଆଧାରିତ, ଏବଂ ମିଲିମିଟରରେ ମଧ୍ୟ ଥାଏ। ବେଭେଲ୍ ଗିଅର୍ ପାଇଁ, ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ବଡ଼ ଶେଷ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ me, ହାରାହାରି ମଡ୍ୟୁଲାର୍ mm ଏବଂ ଛୋଟ ଶେଷ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ m1 ଥାଏ। ଉପକରଣ ପାଇଁ, ଅନୁରୂପ ଉପକରଣ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ mo ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଛି। ମାନକ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ବହୁଳ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ମେଟ୍ରିକ୍ ଗିଅର୍ ଡ୍ରାଇଭ୍, ୱର୍ମ ଡ୍ରାଇଭ୍, ସିଙ୍କ୍ରୋନାସ୍ ଗିଅର୍ ବେଲ୍ଟ ଡ୍ରାଇଭ୍ ଏବଂ ରାଚେଟ୍, ଗିଅର୍ କପଲିଙ୍ଗ୍, ସ୍ପ୍ଲାଇନ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଂଶଗୁଡ଼ିକରେ, ମାନକ ମଡ୍ୟୁଲାର୍ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ମୌଳିକ ପାରାମିଟର୍। ଏହା ଉପରୋକ୍ତ ଅଂଶଗୁଡ଼ିକର ଡିଜାଇନ୍, ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣରେ ଏକ ମୌଳିକ ପାରାମିଟର୍ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ।
1) ମଡ୍ୟୁଲସ୍ ଦାନ୍ତର ଆକାରକୁ ସୂଚିତ କରେ। R-ମଡ୍ୟୁଲ୍ ହେଉଛି ବିଭାଜକ ବୃତ୍ତର ପିଚ୍ ଏବଂ PI (π) ର ଅନୁପାତ, ଯାହାକୁ ମିଲିମିଟର (ମିମି) ରେ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇଛି। ମଡ୍ୟୁଲ୍ ବ୍ୟତୀତ, ଦାନ୍ତର ଆକାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ପାଇଁ ଆମର ଡାଏମେଟ୍ରାଲ୍ ପିଚ୍ (CP) ଏବଂ DP (ଡାଏମେଟ୍ରାଲ୍ ପିଚ୍) ଅଛି। ଡାଏମେଟ୍ରାଲ୍ ପିଚ୍ ହେଉଛି ଦୁଇଟି ସଂଲଗ୍ନ ଦାନ୍ତର ସମତୁଲ୍ୟ ବିନ୍ଦୁ ମଧ୍ୟରେ ବିଭାଜକ ଚାପର ଲମ୍ବ।
2) "ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ସର୍କଲ୍ ବ୍ୟାସ" କ'ଣ? ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ସର୍କଲ୍ ବ୍ୟାସ ହେଉଛି ଏହାର ସନ୍ଦର୍ଭ ବ୍ୟାସସାମଗ୍ରୀ। ଗିୟରର ଆକାର ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରୁଥିବା ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ମଡୁଲସ୍ ଏବଂ ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟା, ଏବଂ ବିଭାଜକ ବୃତ୍ତର ବ୍ୟାସ ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ମଡୁଲସ୍ (ଶେଷ ମୁଖ) ର ଗୁଣଫଳ ସହିତ ସମାନ।
3) "ଚାପ କୋଣ" କ'ଣ? ଦାନ୍ତ ଆକୃତିର ଛେଦନସ୍ଥଳରେ ଥିବା ରେଡିଆଲ ରେଖା ଏବଂ ବିନ୍ଦୁର ଦାନ୍ତ ଆକୃତି ସ୍ପର୍ଶକ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ତୀବ୍ର କୋଣକୁ ସନ୍ଦର୍ଭ ବୃତ୍ତର ଚାପ କୋଣ କୁହାଯାଏ। ସାଧାରଣତଃ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଚାପ କୋଣ ସୂଚକ ବୃତ୍ତର ଚାପ କୋଣକୁ ବୁଝାଏ। ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ବ୍ୟବହୃତ ଚାପ କୋଣ ହେଉଛି 20°; ତଥାପି, 14.5°, 15°, 17.5°, ଏବଂ 22.5° ଚାପ କୋଣ ସହିତ ଗିଅର ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
୪) ସିଙ୍ଗଲ-ହେଡ୍ ଏବଂ ଡବଲ୍-ହେଡ୍ ୱର୍ମ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ପାର୍ଥକ୍ୟ? ୱର୍ମର ସର୍ପିଲାଲ୍ ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟାକୁ "ନମ୍ବର ଅଫ୍ ହେଡ୍" କୁହାଯାଏ, ଯାହା ଗିୟରର ଦାନ୍ତ ସଂଖ୍ୟା ସହିତ ସମାନ। ଯେତେ ଅଧିକ ହେଡ୍ ଥିବ, ଲିଡ୍ ଆଙ୍ଗଲ୍ ସେତେ ଅଧିକ ହେବ।
5) R (ଡାହାଣ ହାତ) କୁ କିପରି ପୃଥକ କରିବେ? L (ବାମ) ଗିଅର ଶାଫ୍ଟ ଉଲମ୍ବ ଭୂମି ସମତଳ ଗିଅର ଦାନ୍ତ ଡାହାଣକୁ ଢଳିବା ହେଉଛି ଡାହାଣ ଗିଅର, ବାମକୁ ଢଳିବା ହେଉଛି ବାମ ଗିଅର।
6) M (ମଡୁଲସ୍) ଏବଂ CP(ପିଚ୍) ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ପାର୍ଥକ୍ୟ? CP (ବୃତ୍ତାକାର ପିଚ୍) ହେଉଛି ସୂଚକାଙ୍କ ବୃତ୍ତାକାର ପିଚ୍। ଏହି ୟୁନିଟ୍ ମିଲିମିଟରରେ ମଡୁଲସ୍ ସହିତ ସମାନ। CP କୁ PI (π) ଦ୍ୱାରା ବିଭାଜିତ କଲେ M (ମଡୁଲସ୍) ମିଳିଥାଏ। M (ମଡୁଲସ୍) ଏବଂ CP ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି। M (ମଡୁଲସ୍) =CP/π (PI) ଉଭୟ ଦାନ୍ତ ଆକାରର ଏକକ। (ବିଭାଜକ ପରିଧି = nd=zpd=zp/ l/PI କୁ ମଡୁଲସ୍ କୁହାଯାଏ।
୭) "ବ୍ୟାକଲ୍ୟାସ୍" କ'ଣ? ଯେତେବେଳେ ଗିଅର୍ ଯୋଡ଼ା ନିୟୋଜିତ ହୁଏ, ସେମାନଙ୍କର ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ। ଗିଅର୍ ମେଶିଂର ସୁଗମ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ବ୍ୟାକଲ୍ୟାସ୍ ଏକ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ପାରାମିଟର୍। ୮) ବଙ୍କା ଶକ୍ତି ଏବଂ ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଶକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ କ'ଣ ପାର୍ଥକ୍ୟ? ସାଧାରଣତଃ, ଗିଅର୍ଗୁଡ଼ିକର ଶକ୍ତିକୁ ଦୁଇଟି ଦିଗରୁ ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ: ବଙ୍କା ଏବଂ ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଶକ୍ତି। ବଙ୍କା ଶକ୍ତି ହେଉଛି ଦାନ୍ତର ଶକ୍ତି ଯାହା ବଙ୍କା ଶକ୍ତିର କ୍ରିୟା ଯୋଗୁଁ ମୂଳରେ ଦାନ୍ତ ଭାଙ୍ଗିବାକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା ପାଇଁ ଶକ୍ତି ପ୍ରସାରିତ କରେ। ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଶକ୍ତି ହେଉଛି ଜାଲି ଦାନ୍ତର ବାରମ୍ବାର ସମ୍ପର୍କ ସମୟରେ ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠର ଘର୍ଷଣ ଶକ୍ତି। ୯) ବଙ୍କା ଶକ୍ତି ଏବଂ ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଶକ୍ତିରେ, ଗିଅର୍ ଚୟନ କରିବା ପାଇଁ ଆଧାର ଭାବରେ କେଉଁ ଶକ୍ତି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ? ସାଧାରଣତଃ, ବଙ୍କା ଏବଂ ଦାନ୍ତ ପୃଷ୍ଠ ଶକ୍ତି ଉଭୟ ଆଲୋଚନା କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ। ତଥାପି, କମ୍ ବ୍ୟବହୃତ ଗିଅର୍, ହାତ ଗିଅର୍ ଏବଂ କମ୍-ସ୍ପିଡ୍ ମେଶିଂ ଗିଅର୍ ଚୟନ କରିବା ସମୟରେ, ଏପରି ପରିସ୍ଥିତି ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ କେବଳ ବଙ୍କା ଶକ୍ତି ଚୟନ କରାଯାଏ। ଶେଷରେ, ଏହା ଡିଜାଇନରଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ।
ପୋଷ୍ଟ ସମୟ: ଅକ୍ଟୋବର-୩୧-୨୦୨୪